Sardar Vallabhbhai Patel information in Marathi
National Unity Day |
सरदार पटेल (Sardar Vallabhbhai Patel) हे स्वतंत्र भारताचे पहिले गृहमंत्री आणि स्वतंत्र भारताचे उपपंतप्रधान म्हणून त्यांनी शेकडो राज्ये भारतीय संघात विलीन केली. भारताचे राजकीय एकीकरणात महत्त्वाची भूमिका बजावली. सरदार पटेल हे लोहपुरुष म्हणूनही लोकप्रिय आहेत. भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात त्यांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
Sardar Vallabhbhai Patel
वल्लभभाई पटेल यांचा जन्म गुजरातमधील नाडियाड या छोट्याशा गावात 31 ऑक्टोबर 1875 रोजी झाला. त्यांचे वडील शेतकरी होते आणि आई एक सामान्य महिला होती. शालेय जीवनात ते एक हुशार विद्यार्थी होते. शिक्षणानंतर त्यांनी वकीली सुरू केली. सरदार पटेल यांनी आपला यशस्वी वकिली व्यवसाय सोडून सामाजिक जीवनात प्रवेश केला.
वल्लभभाईंनी गांधीजींच्या असहकार चळवळीला पाठिंबा दर्शविला आणि गुजरात काँग्रेसचे अध्यक्ष म्हणून अहमदाबाद येथे ब्रिटीश वस्तूंवर बहिष्कार घालण्यास मदत केली. त्यांनी आपले परदेशी कपडे टाकून खादी घालायला सुरुवात केली.
वल्लभभाईंनी गांधीजींच्या असहकार चळवळीला पाठिंबा दर्शविला आणि गुजरात काँग्रेसचे अध्यक्ष म्हणून अहमदाबाद येथे ब्रिटीश वस्तूंवर बहिष्कार घालण्यास मदत केली. त्यांनी आपले परदेशी कपडे टाकून खादी घालायला सुरुवात केली.
1922, 1924 आणि 1927 मध्ये सरदार वल्लभभाई पटेल अहमदाबाद महानगरपालिकेचे अध्यक्ष म्हणून निवडले गेले.
1931 मध्ये कराची येथे झालेल्या अधिवेशनात काँग्रेसचे अध्यक्ष म्हणून निवडले गेले.
1931 मध्ये कराची येथे झालेल्या अधिवेशनात काँग्रेसचे अध्यक्ष म्हणून निवडले गेले.
लंडनमधील गोलमेज परिषदा अयशस्वी ठरल्याबद्दल जानेवारी 1932 मध्ये गांधीजी आणि सरदार पटेल यांना अटक करण्यात आली आणि येरवडाच्या मध्यवर्ती कारागृहात तुरूंगात टाकले गेले. कारावासाच्या या कालावधीत सरदार पटेल आणि महात्मा गांधी एकमेकांच्या जवळ आले आणि दोघांमधील आपुलकी, विश्वास आणि प्रेम यांचा सखोल बंध निर्माण झाला. सरदार पटेल अखेर जुलै 1934 मध्ये मुक्त झाले.
ऑगस्ट 1942 मध्ये काँग्रेसने भारत छोडो आंदोलन सुरू केले. सरकारने वल्लभभाई पटेल यांच्यासह सर्व प्रमुख नेत्यांना तुरूंगात टाकले. सर्व नेत्यांना तीन वर्षांनी सोडण्यात आले. 15 ऑगस्ट 1947 रोजी स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर पंडित जवाहरलाल नेहरू स्वतंत्र भारताचे पहिले पंतप्रधान आणि सरदार पटेल उपपंतप्रधान होते. याव्यतिरिक्त, ते गृह मंत्रालय, माहिती व प्रसारण मंत्रालय आणि राज्यांचे प्रभारी देखील होते.
स्वातंत्र्याच्यावेळी भारतामध्ये एकूण 565 संस्थाने / राज्ये होती. या राज्यावर राज्य करणारे काही महाराज व नवाब जागरूक आणि देशभक्त होते. परंतु त्यांच्यातील बरेच लोक संपत्ती व सत्तेमध्ये होते. जेव्हा ब्रिटीशांनी भारत सोडला तेव्हा ते स्वतंत्र राज्यकर्ता होण्याचे स्वप्न पाहत होते. स्वतंत्र भारत सरकारने त्यांना समान दर्जा द्यावा, असा युक्तिवाद त्यांनी केला. त्यातील काही जणांनी आपले प्रतिनिधी संयुक्त राष्ट्र संघटनेत पाठविण्याच्या योजनेच्या मर्यादेपर्यंत गेले.
स्वातंत्र्याच्यावेळी भारतामध्ये एकूण 565 संस्थाने / राज्ये होती. या राज्यावर राज्य करणारे काही महाराज व नवाब जागरूक आणि देशभक्त होते. परंतु त्यांच्यातील बरेच लोक संपत्ती व सत्तेमध्ये होते. जेव्हा ब्रिटीशांनी भारत सोडला तेव्हा ते स्वतंत्र राज्यकर्ता होण्याचे स्वप्न पाहत होते. स्वतंत्र भारत सरकारने त्यांना समान दर्जा द्यावा, असा युक्तिवाद त्यांनी केला. त्यातील काही जणांनी आपले प्रतिनिधी संयुक्त राष्ट्र संघटनेत पाठविण्याच्या योजनेच्या मर्यादेपर्यंत गेले.
सरदार पटेल यांनी भारताच्या राजांना देशभक्त होण्याचे आवाहन केले आणि देशाच्या स्वातंत्र्यात सामील होण्यासाठी आणि केवळ आपल्या प्रजेच्या भविष्याची काळजी घेणाऱ्या जबाबदार राज्यकर्त्यासारखे वागायला सांगितले. त्यांनी 565 राज्याच्या राजांना हे स्पष्ट केले की त्यांचे स्वतंत्र राज्याचे स्वप्न अशक्य आहे आणि भारतीय प्रजासत्ताकाचा भाग होणे हेच केवळ त्यांच्यासाठी चांगले आहे. त्यानंतर त्यांनी मोठ्या बुद्धिमत्तेने आणि राजकीय दूरदृष्टीने छोटया संस्थानिकांचे भारतात विलीन करून घेतले. या उपक्रमात संस्थेतील लोकसुद्धा त्यांच्या सोबत होते.
ज्यांना सुरुवातीला भारतात येण्याची इच्छा नव्हती अश्या हैदराबादच्या निजामावर आणि जुनागडच्या नवाबांवर त्यांनी सैनिकी कारवाई करून, त्यांना भारत देशामध्ये सामील करून घेतले.
अशा थोर व महान स्वातंत्र्यसेनानीचे 15 डिसेंबर 1950 रोजी निधन झाले.
राष्ट्रीय एकता दिवस ( National Unity Day )
भारतात स्वातंत्र्यपूर्व काळात आणि स्वातंत्र्यत्तोर काळात सरदार पटेल देशाच्या एकीकरणासाठी आणि अखंडत्वासाठी सरदार पटेल या महापुरूषाने केलेल्या कार्याचे आठवण म्हणून त्यांच्या जन्मदिनी राष्ट्रीय एकता दिवस दरवर्षी साजरा केला जातो. मोदी सरकारद्वारे 2014 साली प्रथमच राष्ट्रीय एकता दिवस ( first national unity day ) साजरा करण्यात आला.
0 टिप्पण्या